پرتودهی به محصولات کشاورزی

پرتودهی به محصولات کشاورزی به معنای استفاده از اشعه‌های یونیزه‌کننده مانند اشعه گاما، اشعه ایکس، یا الکترون برای بهبود کیفیت، افزایش ماندگاری، و کاهش آلودگی‌های میکروبی یا آفات در محصولات کشاورزی است. این روش به عنوان پرتودهی غذایی (Food Irradiation) هم شناخته می‌شود و یک فناوری شناخته‌شده و تأییدشده توسط سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان غذا و کشاورزی (FAO) است.

کاربردهای پرتودهی در محصولات کشاورزی:

✅ افزایش ماندگاری: کاهش فعالیت میکروب‌ها و قارچ‌ها، جلوگیری از جوانه‌زدن (مثلاً در سیب‌زمینی و پیاز)، و کاهش فساد.

✅ ضدعفونی: از بین بردن آفات، حشرات، و تخم‌های آنها بدون نیاز به مواد شیمیایی.

✅ حفظ کیفیت: کاهش نیاز به مواد نگهدارنده شیمیایی و حفظ ویژگی‌های ظاهری و طعمی محصول.

✅ افزایش ایمنی: کاهش احتمال آلودگی به عوامل بیماری‌زا مثل سالمونلا یا اشریشیا کلی در محصولات تازه.

دوزهای متداول پرتودهی:

نوع کاربرددوز پرتودهی (کیلوگری)

مزایا و معایب پرتودهی محصولات کشاورزی:

✅ مزایا:

• کاهش ضایعات و افزایش ماندگاری
• ایمن‌سازی بدون استفاده از مواد شیمیایی
• کاهش هزینه‌های انبارداری و حمل و نقل
• مناسب برای صادرات

❌ معایب و چالش‌ها:

• نیاز به تجهیزات و زیرساخت‌های خاص
• نگرانی‌های عمومی درباره واژه «اشعه» (گرچه پرتودهی به درستی مدیریت می‌شود و خطری ندارد)
• محدودیت در برخی محصولات حساس به پرتودهی